หมอจีนเลือกใช้ยาจีนอย่างไร? เข้าใจหลักการจ่ายยาแบบจีน

หลักการเลือกยาจีน: สูตรยาจีนต้องสมดุลกัน

การจ่าย ยาจีน ไม่ได้เลือกสมุนไพรเดี่ยวๆ แต่ต้องจัดเป็น “ตำรับยา” โดยมีโครงสร้างหลัก 4 ส่วน

1️⃣ 君 (จวิน) – ตัวยาหลัก → ใช้รักษาอาการโดยตรง เช่น อาการไอ จะใช้ ปักคี้ หรือ มะขามป้อม เป็นตัวยาหลัก
2️⃣ 臣 (เฉิน) – ตัวยารอง → ช่วยเสริมฤทธิ์ยาหลัก เช่น หากไอจากเสมหะเหนียว อาจเพิ่ม ชะเอมเทศ หรือ เปลือกส้มจีน
3️⃣ 佐 (จั่ว) – ตัวยาประกอบ → ปรับสมดุลและลดผลข้างเคียง เช่น ถ้าใช้โสม ซึ่งมีฤทธิ์ร้อน อาจต้องเพิ่ม ดอกเก๊กฮวย เพื่อลดความร้อน
4️⃣ 使 (สือ) – ตัวยานำ → นำพายาไปยังอวัยวะเป้าหมาย หรือช่วยให้ยาดูดซึมดีขึ้น เช่น ใช้ ขิงแห้ง เป็นตัวช่วยนำยาเข้าสู่ปอด

การเลือกใช้ยาจีนจึงต้องมีการจัดสูตรให้เหมาะสม ไม่ใช่แค่เลือกสมุนไพรที่รักษาอาการเพียงอย่างเดียว แต่ต้องดูว่าแต่ละตัวทำงานร่วมกันอย่างไร